RBI चा नवा नियम : बॅंक लॉकरमधील दागिन्यांची सुरक्षितता किती? जाणून घ्या!

 

भारतीय रिझर्व्ह बँक (RBI) ने बॅंक लॉकरच्या सुरक्षेसाठी काही नवे नियम जाहीर केले आहेत. हा बदल ग्राहकांच्या हितासाठी असून, त्यांच्या दागिन्यांचे आणि महत्त्वाच्या वस्तूंचे रक्षण अधिक चांगल्या प्रकारे होण्यास मदत होणार आहे. बॅंक लॉकरमध्ये ठेवलेल्या मौल्यवान वस्तूंविषयी अनेकांचा विश्वास असला तरीही, काहीवेळा अनपेक्षित घटना घडू शकतात. त्यामुळे RBI ने लॉकरच्या सुरक्षेबाबत आवश्यक बदल करत ग्राहकांचे हित आणि सुरक्षेला सर्वोच्च प्राधान्य दिले आहे.

RBI चा नवा नियम : बॅंक लॉकरमधील दागिन्यांची सुरक्षितता किती? जाणून घ्या! बॅंकेच्या जबाबदारीत वाढ

नवीन नियमांनुसार, बॅंकांना त्यांच्या लॉकरमधील वस्तूंच्या सुरक्षेसाठी अधिक जबाबदार ठरवण्यात आले आहे. यामुळे बॅंकेची जबाबदारी वाढली आहे. आता जर लॉकरमधील वस्तूंवर चोरी, आगी, नैसर्गिक आपत्ती किंवा इतर काही कारणांमुळे हानी झाली, तर बॅंकेला काही अंशतः भरपाई द्यावी लागणार आहे. यामुळे ग्राहकांना त्यांच्या दागिन्यांची आणि इतर मौल्यवान वस्तूंची अधिक सुरक्षा मिळण्याची अपेक्षा आहे.

नुकसान भरपाईचे नियम

नवीन नियमांनुसार, बॅंकांकडे ग्राहकांच्या लॉकरमध्ये ठेवलेल्या वस्तूंची किंमत निश्चित करण्याची काही विशिष्ट मर्यादा आहे. जर ग्राहकांच्या लॉकरमधील वस्तूंना नुकसान झाले, तर बॅंकेला नुकसान भरपाई देण्याची जबाबदारी असेल. ही नुकसान भरपाई, ग्राहकाने वार्षिक भाड्यात भरलेली रकमेसोबत ठरवण्यात येईल. सध्या ह्या नुकसान भरपाईची मर्यादा लॉकर भाड्याच्या 100 पट ठेवण्यात आली आहे. म्हणजेच, जर एखाद्या ग्राहकाने 5000 रुपये वार्षिक भाडे भरले असेल, तर तो 5 लाख रुपयांपर्यंत नुकसान भरपाईच्या दाव्याचा हक्क ठेवू शकतो.

चोरी किंवा फसवणूक झाल्यास

बऱ्याचदा लॉकरमधील वस्तू चोरीला गेल्यास बॅंक काही ठोस जबाबदारी घेत नव्हती. पण, आता नवीन नियमांनुसार, जर लॉकर चोरीला गेला किंवा फसवणूक झाली, तर बॅंकेला ग्राहकाला भरपाई द्यावी लागेल. यामुळे बॅंकांना त्यांच्या लॉकर सुरक्षेत अधिक गुंतवणूक करावी लागेल. यासोबतच, ग्राहकांना बॅंकेकडून त्यांच्या लॉकरची सुरक्षा प्रणाली अद्ययावत आहे का, याची खात्री करून घ्यावी लागेल.

लॉकरच्या भाड्याचे नियम

आरबीआयने बॅंकेच्या लॉकर भाड्याबाबतही नियम केले आहेत. बऱ्याच बॅंका वार्षिक भाड्याची आकारणी करतात आणि ती वेळोवेळी वाढवतात. या नव्या नियमांनुसार, बॅंकांना एक ठराविक कालावधीनंतरच भाड्याचा दर वाढवता येईल. त्याचबरोबर, ग्राहकांनी आपले भाडे वेळेवर भरावे, असेही आवाहन करण्यात आले आहे. कारण, भाडे न भरल्यास बॅंकेला लॉकर बंद करण्याचा अधिकार आहे. त्यामुळे, ग्राहकांनी वेळेवर भाडे भरणे अत्यंत महत्त्वाचे ठरेल.

ग्राहकांचे अधिकार वाढले

नवीन नियमांमुळे ग्राहकांना त्यांचे अधिकार देखील वाढले आहेत. ग्राहकांना आता लॉकरच्या स्थितीबाबत वेळोवेळी माहिती दिली जाणार आहे. बॅंकेला ग्राहकांना लॉकरची माहिती देणे बंधनकारक केले गेले आहे. लॉकर भाड्याबाबत कोणतेही बदल केल्यास, बॅंकेने ३ महिन्यांपूर्वी ग्राहकांना सूचना द्यावी लागेल. यामुळे ग्राहकांना त्यांच्या मौल्यवान वस्तू सुरक्षित ठेवल्याची खात्री मिळेल.

ग्राहकांनी काय काळजी घ्यावी?

बॅंकेतील लॉकर सुरक्षेसाठी असला तरी ग्राहकांनी काही विशेष काळजी घेणे गरजेचे आहे. त्यात सर्वप्रथम, आपल्या दागिन्यांची आणि इतर मौल्यवान वस्तूंची यादी तयार ठेवावी. त्या यादीसह त्यांचे फोटो किंवा व्हिडिओ ठेवणेही उपयुक्त ठरेल. यामुळे जर कोणतीही घटना घडली तर त्यांची ओळख पटवणे सोपे जाईल. तसेच, बॅंकेकडून मिळालेल्या लॉकरशी संबंधित सर्व माहिती सुरक्षित ठेवावी, जेणेकरून भविष्यात कोणतेही प्रश्‍न उद्भवल्यास आवश्यक पुरावे मिळतील.

बॅंकांचा सुरक्षेतील वाटा

बॅंका या नियमांची काटेकोरपणे अंमलबजावणी करताना अधिक सुरक्षेच्या सुविधा पुरवण्याचा विचार करतील. अनेक बॅंका त्यांच्या शाखांमध्ये नवीन सुरक्षा प्रणाली बसवण्यासाठी विचारात आहेत. काही ठिकाणी बायोमेट्रिक सुरक्षा, सीसीटीव्ही कॅमेरे आणि आधुनिक अलार्म यंत्रणाही बसवण्यात येणार आहेत. ग्राहकांनी लॉकरचा वापर करताना बॅंकेच्या सुरक्षेच्या पद्धती पाहणे आवश्यक आहे.

हे पन वाचा – शेत मोजणी साठी कसा करावा अर्ज